Στη γειτονιά του Ήλιου!

Ο Ήλιος

Η περιήγησή μας στο διάστημα δε θα μπορούσε να ξεκινήσει διαφορετικά από την αναφορά μας στο βασιλιά του Ηλιακού Συστήματος, τον Ήλιο.

Τί είναι ο ήλιος; Πώς είναι; Αφού καταγράψαμε τί γνωρίζουν τα παιδιά , με τη βοήθεια του υπολογιστή ανακαλύψαμε τις άγνωστες πτυχές του.

Ένα site που ενθουσίασε τα παιδιά είναι το ακόλουθο: http://delphi.nascom.nasa.gov/

Εδώ πραγματοποιήσαμε εικονική περιήγηση στον Ήλιο!

Φως / Σκιά

Σε πρώτη φάση ασχοληθήκαμε με το φως του Ήλιου και τις σκιές που δημιουργούνται όταν ένα αντικείμενο μπει μπροστά σε μια αχτίδα /δέσμη φωτός. Διαβάσαμε το παραμύθι :” Ποτέ μην κάνεις πιπί πάνω στη σκιά σου”(εκδ. Ερευνητές) και το αναλύσαμε. Στη συνέχεια με τη βοήθεια του φακού, και αφου κλείσαμε όλα τα φώτα, παίξαμε παιχνίδι με τις σκιές που δημιουργούν τα χέρια μας στον τοίχο. Σχεδιάσαμε και ζωγραφίσαμε το προφίλ της σκιας του προσώπου μας.

Τη συγκεκριμένη δραστηριότητα μπορείτε να τη δείτε ΕΔΩ

Το Ηλιακό μας σύστημα

• Με τη βοήθεια του Η/Υ και εικόνων που επιλέξαμε από το ίντερνετ αναλύσαμε το Ηλιακό μας σύστημα και από τι αποτελείται αυτο. (Πλανήτες, γαλαξίας, κομήτες, μετεωρίτες, αστεροειδής). Αφού διαβάσαμε και επεξεργαστήκαμε τις σχετικές πληροφορίες τονίσαμε την αξία του Ήλιου για τη διατήρηση της ζωής στον πλανήτη Γη.

el.wikipedia.org/

• Ένα site επίσης που μας βοήθησε πολύ καθ’ όλη τη διάρκει του προγράμματος είναι το :http://www.kidsastronomy.com/

Χρησιμοποιώντας αυτό το site μπορέσαμε με τα παιδιά να δούμε βίντεο από τους πλανήτες και αν παίξουμε παιχνίδια όπως “φτιάξε το δικό σου πλανήτη’ ή” Φτιάξε το δικό σου ηλιακό Σύστημα”.

• “Solar walk”, μια υπέροχη εφαρμογή για το ipad της Apple: To Solar Walk έχει σχεδιαστεί για να βάλει ολόκληρο το σύμπαν στις άκρες των δαχτύλων του κάθε χρήστη, μέσω λεπτομερώς σχεδιασμένων 3D γραφικών και της τεχνολογίας της οθόνης αφής. Οι χρήστες μπορούν να εξερευνήσουν τα πάντα, από τη Γη και τους δορυφόρους της, στη Σελήνη, όλους τους πλανήτες του ηλιακού συστήματος και ακόμη πιο μακρυά μέσα σε ολόκληρο το σύμπαν. Οι πλανήτες εμφανίζονται ακριβώς όπως θα ήταν σε πραγματικό χρόνο με τα κατάλληλα σημεία να φωτίζονται από τον Ἠλιο. Σύμφωνα με τον Michael Tchao, έναν ειδικό στα προϊόντα της Αpple “Αυτός είναι ένας υπέροχος τρόπος να μάθει κανείς για το Σύμπαν“.

http://www.telegraph.co.uk/technology/technology-video/8928307/iPad-app-Solar-Walk-puts-the-Universe-in-your-hands.html

• Στη συνέχεια , εφόσον είχαμε μάθει τόσες νέες λέξεις σε σχέση με το διάστημα και το ηλιακό σύστημα φτιάξαμε το λεξικό του θέματος “Στη γειτονιά του Ήλιου”. Σε κάθε γράμμα της αλφαβήτου γράψαμε αντίστοιχες λέξεις, ώστε με κάθε ευκαιρία να μπορέσουμε να ανατρέξουμε εκεί και να τις χρησιμοποιήσουμε.

Πλανήτες.

Ύστερα από τις πρώτες πληροφορίες που είχαμε για τους πλανήτες και τις εισαγωγικές δραστηριότητες που προηγήθηκαν, εμβαθύναμε στο θέμα οργανώνοντας δραστηριότητες με στόχο τη γνωριμία με τον κάθε πλανήτη και τα χαρακτηριστικά του. Αυτό πραγματοποιήθηκε μέσα από τις παρακάτω δράσεις:

• Διαβάσαμε στα παιδιά την ιστορια “Μια βόλτα με το φεγγάρι”  ( Αγγελική Πετρή, εκδ. Λιβάν). Αναλύσαμε το παραμύθι κα αφού παρατηρήσαμε τις εικόνες συγκρίναμε τα μεγέθη των πλανητών, τις αποστάσεις τους από τον ήλιο καθώς και τα χρώματα τους.

Θέλοντας να εξάψουμε τη φαντασία των παιδιών θέσαμε τον εξής προβληματισμό:

• Αν μπορούσα να φτιάξω ένα δικό μου πλανήτη πως θα ήταν και τί θα είχε επάνω;

Τα παιδιά  για μια ακόμη φορά μας κατέπληξαν. Είδαμε πλανήτες γεμάτους φράουλες, καρδούλες, αχλάδια, καρπούζια, παγωτά, αυτοκόλλητα!!:

• Τα ονόματα των ουράνιων σωμάτων. Ελληνική μυθολογία.

Πώς παίρνουν τα ουράνια σώματα τα όνοματά τους;

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%82_%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%88%CE%B7%CF%82_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B7%CF%84%CF%8E%CE%BD_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%97%CE%BB%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%8D_%CF%83%CF%85%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%B4%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CF%8C%CF%81%CF%89%CE%BD_%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82

Παιχνίδια με τους πλανήτες.

•  Με κάρτες (Τα χαρακτηριστικἀ των πλανητών):

Κάρτες με τους πλανήτες. Ένα παιδί περιγράφει έναν πλανήτη τονίζοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του  και τα υπόλοιπα προσπαθούν να μαντέψουν ποιός πλανήτης είναι.

• “Πού είναι η Γη;”: Έχουμε φτιάξει έναν πίνακα αναφοράς με το ηλιακό μας σύστημα, με τα ουράνια σωματα περίπου στην ανάλογη θέση σε σχέση με τον Ήλιο. Ένα παιδί κλείνει τα μάτια του, πλησιάζει τον πίνακα και τοποθετεί όπου νομίζει τον πλανήτη Γη, φτιαγμένο από χαρτί. Κερδίζει εκείνος που η “δική του Γη” είναι πιο κοντά σε εκείνη που υπάρχει εξ αρχής στον πίνακα.

Γλωσσικές ασκήσεις

• Παρουσιάσαμε και διαβάσαμε τους στίχους του τραγουδιού ” Του Ήλιου η γειτονιά”. Αναλύσαμε τους στίχους και στη συνέχεια τα παιδιά έπρεπε να συπληρώσουν το παρακάτω φύλλο εργασίας, με την ακόλουθη οδηγία: συπλήρωσε τα γράμματα που λείπουν για να ολοκληρώσεις τα ονόματα των πλανητών.

• Αινίγματα για τους πλανήτες.

Συλλέγοντας όλες τις πληροφορίες που γνωρίζουμε για τους πλανήτες φτιάξαμε τα δικά μας αινίγματα!Έπειτα τα εικονογραφήσαμε!

Κατασκευές

 Ο Ήλιος με εφημερίδες και ατλακόλ

Αστροναύτες

Μόμπιλ φεγγάρι και αστέρια με πηλό.

Κολλάζ με σχισμένες λωρίδες γλασσέ με θέμα “Ο Ήλιος”

Ο Ήλιος με την τεχνική του τυπώματος

Οι πλανήτες με κιμωλία

Μαγνήτες

Ύστερα από απορία των παιδιών για την κίνηση των πλανητών γύρω από  τον ήλιο, μας δόθηκε η ευκαιρία να ασχοληθούμε με τους μαγνήτες και το μαγνητικό πεδίο.

• Αρχικα τέθηκαν ερωτησεις / υποθέσεις  οπως:

-Γιατί οι πλανήτες παραμένουν και κινούνται γύρω από τον ήλιο και δεν διασκορπίζονται στο σύμπαν;

-Τί είναι μαγνήτης;

-Τί είναι μαγνητικό πεδίο;

• Παρατήρηση /Καταγραφἠ: Κάθε παιδί δοκιμάζει έναν μαγνήτη πάνω σε διάφορα αντικείμενα και καταγράφουμε που κολλάει και που όχι. (Σε ποια υλικά κολλάει; τί κοινό έχουν αυτά τα υλικά; Έχουν όλοι οι μαγνήτες την ίδια ισχύ;)

• ” Tο πέταγμα του χαρταετού”(πείραμα για το μαγνητικό πεδίο)
  

Υλικά:

• Ένα κομμάτι χαρτί
• Έναν συνδετήρα μεταλικό
• Κλωστή
• Χαρτοταινία
• Ψαλίδι
• Δυνατό μαγνήτη

Διαδικασία:

Κόβετε το χαρτί σε σχήμα χαρταετού και μέγεθος περίπου 8 εκατοστών, και προσαρμόζετε στη μια γωνία, τον συνδετήρα. Στην αντίθετη γωνία, κολλήστε με τη χαρτοταινία, μια κλωστή περίπου 20 εκατοστών. Την άλλη άκρη της κλωστής κολλήστε με χαρτοταινία την κλωστή σε μια επίπεδη επιφάνεια. Χρησιμοποιήστε έναν δυνατό μαγνήτη για να ανασηκώσετε τον συνδετήρα και να κάνετε την κλωστή να τεντωθεί σε όλο το μήκος της.  Κρατήστε τον χαρταετό ανάμεσα στα δάχτυλά σας και σιγά σιγά απομακρύνετε τον μαγνήτη από τον συνδετήρα. Όταν αφήνετε τον χαρταετό, αυτός “πετάει”,  ενώ δεν ακουμπάει τον μαγνήτη.

Συμπέρασμα:

Οι μαγνήτες έχουν ένα μαγνητικό πεδίο, μια αόρατη δύναμη που προσελκύει κάποια είδη μετάλλου. Τα μεταλλικά αντικείμενα μέσα στο μαγνητικό πεδίο δεν χρειάζεται να ακουμπούν τον μαγνήτη για να μαγνητιστούν.

kids.nationalgeographic.com

• Το ψάρεμα : Δένουμε ένα μαγνήτη στην άκρη ενός ραβδιού. Γεμίζουμε ένα ρηχό καλάθι ή ένα κουτί από παπούτσια με διάφορα αντικείμενα από την τάξη, όπως μολίβια, γόμες, συνδετήρες, ψαλίδια κλπ. Κάθε ένα παιδί αναφέρει ένα αντικείμενο που πιστεύει ότι είναι μαγνητικό και μετά προσπαθεί να το ψαρέψει για να δει αν θα κολλήσει στον μαγνήτη. Καταγράφουμε ποια αντικείμενα κολλούν στο μαγνήτη και ποια όχι. Αν ένα αντικείμενο εχεί και μαγνητικά και μη μαγνητικά μέρη όπως το ψαλίδι με την πλασική λαβή, επεξεργαζόμαστε ομαδικά την πληροφορία: Ποιο μέρος είναι μαγνητικό; Γιατί; Στη συνέχεια διαχωρίζουμε και ομαδοποιούμε τα αντικείμενα σε μαγνητικά, μη μαγνητικά κι εκείνα που έχουν απο κοινούν μαγνητικά και μη μαγνητικά μέρη. Τα παιδιά με τη σειρά γεμίζουν το κουτί με διαφορετικά αντικείμενα, και χρησιμοποιούν διαφορετικά είδη μαγνητών καθώς και μαγνήτες με διαφορετική ισχύ.(Πηγή brainpopjr.com)
• Λαβύρινθος”  Στόχος:Χρήση μαγνητικού πεδίου διαμέσου των υλικών.Υλικά: Μια λεπτή επιφάνεια (χαρτόνι, ξύλο,πλαστικό) στην οποία σχεδιάζεται ένας λαβύρινθος, ένας μαγνήτης, από ένα ίδιο σιδερένιο αντικείμενο για κάθε παίκτη (διαφοροποιείται με κάποιο χρὠμα): συνδετήρας, σιδερένιοι κρίκοι…Διαδικασία:Με τη σειρά του κάθε παίκτης μετακινεί το πιόνι του προς το μέρος που πιστεύει ότι είναι η έξοδος του λαβύρινθου, χρησιμοποιώντας το μαγνήτη του κάτω από την επιφάνεια. Κάθε παίκτης είναι υποχρεωμένος να μετακινεί το πιόνι του προσεκτικά μέσα από τη διαδρομή που επιβάλλει ο λαβύρινθος. Αν δεν τα καταφέρει, ο παίκτης χάνει τη σειρά του και το πιόνι του παραμένει στη θέση του μέχρι να ξαναπαίξει. Κερδίζει ο παίκτης που καταφέρνει να βγάλει πρώτος το πιόνι του από το λαβύρινθο.

(Περισσότερες πληροφορίες και δραστηριότητες για τους μαγνήτες στο άρθρο  “Ελάτε να ασχοληθούμε με τους μαγνήτες!”)

Αστερισμοί.

• Χρησιμοποιώντας ένα παιδικό πλανητάριο, έναν μικρό φωτεινό προτζέκτορα του ουράνιου θόλου, παρατηρούμε και συζητάμε με τα παιδιά για τις ομάδες των αστεριών που βλέπουμε στο βόρειο και στο νότιο ουράνιο θόλο. Δίνουμε έμφαση στον Πολικό Αστέρα και το Σταυρό του Νότου και τη σημασία τους για τον προσανατολισμό.

•  Είδαμε αστερισμούς σε ένα εικονικό τηλεσκόπιο: http://library.thinkquest.org/3645/constellations.html
• Φτιάξαμε τους  δικούς  μας εικονικούς αστερισμούς: http://www.learninggamesforkids.com/preschool_games/preschool_games_constellations.html
• Τοποθετήσαμε χάρτινα αστέρια στο πάτωμα και κόβαμε τόσο κορδόνι όσο χρειαζόταν για να ενώσουμε τα αστέρια μεταξύ τους ανά δυο και τελικά να φτιάξουμε έναν αστερισμό.
• Φύλλο εργασίας (γραμμές με χάρακα): Ενώνουμε τα αστέρια του Σταυρού του Νότου κάνοντας γραμμές με το χάρακα.

“Στο άπειρο κι ακόμα παραπέρα!“

Συζητάμε με τα παιδιά για το πόσο μεγάλο πιστεύουν πως είναι to Ηλιακό μας σύστημα και αν πιστεύουν πως υπάρχει κάτι πέρα από αυτό … Στη συνέχεια χωρίς εξηγήσεις παρουσιάζουμε το βίντεο “The Known Universe” του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και μετά από αυτό ξανακάνουμε την προηγούμενη συζήτηση με βάση τα… νέα δεδομένα!

“Αστεροειδής Β612”

• Αναλύσαμε τους στίχους του τραγουδιού, περιγράψαμε τις εικόνες που μας έφερε στο μυαλό, καθώς και πώς φανταζόμαστε τον ήρωα της μικρής ιστορίας που περιγράφει αυτό.

• Παρουσιάσαμε το βιβλίο του “Μικρού Πρίγκιπα” και μιλήσαμε περιληπτικά για την ιστορία του. Ξεκινήσαμε να την διαβάζουμε και αποφασίσαμε να την διαβάζουμε σε συνέχειες όποτε έχουμε χρόνο.
• Ζωγραφίσαμε τον μικρό πρίγκιπα…

  

(“Στη γειτονιά του Ηλίου” λοιπόν είναι ένα πρόγραμμα που πραγματοποιήθηκε σε 3 μέρη. Τα 2 μέρη που προηγήθηκαν ήταν “Ο πλανήτης Γη” και “Σελήνη, ο δορυφόρος της Γης”)