”28η Οκτωβρίου-μια γιορτή για την ειρήνη”

Κεντρική ιδέα

Τα παιδιά φυσικά και γνωρίζουν τί συνέβη την 28η Οκτωβρίου 1940, και εννοείται πως δεν ξεχνούν τη σπουδαιότητα των γεγονότων εκείνης της περιόδου. Την 28η Οκτωβρίου 2012 λοιπόν επιλέγουν να μιλήσουν για το αγαθό που απολαμβάνουν ως αποτέλεσμα των αγώνων και της θυσίας των ανθρώπων που έζησαν τότε, επιλέγουν να μιλήσουν για την ειρήνη.

Δομή

Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες:

1)Η πρώτη ομάδα είναι εκείνη που θα θυμίσει τα γεγονότα του 1940, με το ακόλουθο ίσως ποίημα:

Μην με βλέπετε μικρό

και θαρρείτε πως δεν ξέρω

τί σημαίνει η Ελλάδα

για εμάς όλους εδώ.

Μου ‘χουν πει για το Σαράντα

πως ένα κρύο πρωινό

ζήτησαν να μας πάρουν

το άγιο χώμα που πατώ.

Ο παππούς τότε που λέτε

πήγε πάνω στα βουνά

να στηρίξει όπως λέει

το “ΟΧΙ” που είπε ο Μεταξάς.

Θέλω τώρα να φωνάξω

ένα μεγάλο ευχαριστώ

σε εσάς που πια δε ζείτε

για να’μαι Έλληνας εγώ

(πηγή: αρχείο νηπιαγωγών)

2) Η δεύτερη ομάδα προτρέπει όλους να θυμηθούν χωρίς όμως να λυπηθούν, και ανακοινώνει πως την ημέρα αυτή τα παιδιά θα μιλήσουν για την ειρήνη, με τα παρακάτω λόγια:

Πόσο σπουδαία ειν’όλα αυτά

τα έχω όλα μες στην καρδιά

να τα φυλάω σαν θησαυρό,

φυλαχτό μεγάλο και ιερό.

ΟΧΙ, παππούδες μου, εγώ δεν ξεχνώ

πως χάρη σε εσάς είμαι τώρα εδώ.

Δώσατε εσείς για μένα τη ζωή σας

και η ευτυχία μου είναι η αμοιβή σας.

Γι΄αυτό και σήμερα θα θυμηθώ

όμως δεν θα λυπηθώ.

Θα πω για όλα όσα μου έχετε δώσει

και στην καρδιά μου έχουν ριζώσει.

Θα μιλήσω για γέλιο, κέφι, χαρά

από τους μεγάλους ως τα μωρά.

Για μια ζωή γεμάτη ευτυχία

χωρίς πολέμους, φόβο, κακία.

3) Οι επόμενες τρεις ομάδες που ακολουθούν λένε ποιήματα για την ειρήνη. Εμείς επιλέξαμε μέρη από τα ποιήματα των Νικηφ.Βρεττάκου, Γιάννη Ρίτσου και Βασίλη Ρώτα, τα οποία και ακολουθούν. (Επιλέξαμε και άλλα που κυκλοφορούν σε διάφορες ανθολογίες παιδικών ποιημάτων. Ο αριθμός τους εξαρτάται από τον αριθμό των παιδιών κάθε σχολείου)

Νικηφόρος Βρεττάκος, Μεγαλυνάρι

Τ’ όνομά σου: ψωμί στο τραπέζι.
Τ’ όνομά σου: νερό στην πηγή.
Τ’ όνομά σου: αγιόκλημα αναρριχώμενων άστρων.
Τ’ όνομά σου: παράθυρο ανοιγμένο τη νύχτα στην πρώτη του Μάη.

Τ’ όνομά σου: ρινίσματα ήλιου.
Τ’ όνομά σου: στροφή από φλάουτο τη νύχτα.
Τ’ όνομά σου: στα χείλη των αγγέλων τριαντάφυλλο.
Τ’ όνομά σου: κουδούνισμα αλόγων που σέρνουν την άνοιξη πίσω τους.
Τ’ όνομά σου: βροχούλα στου σπορέα το μέτωπο.
Τ’ όνομά σου: περίσσευμα στου βοσκού την καλύβα.
Τ’ όνομά σου: τοπίο χωρισμένο με χρώματα.
Τ’ όνομά σου: δυο δρυς που το ουράνιο τόξο στηρίζει τις άκρες του.

Τ’ όνομά σου: ένας ψίθυρος απ’ αστέρι σε αστέρι.
Τ’ όνομά σου: ομιλία δυο ρυακιών μεταξύ τους.
Τ’ όνομά σου: μονόλογος ενός πεύκου στο Σούνιο.
Τ’ όνομά σου: ένα ελάφι βουτηγμένο ως το γόνατο σε μιαν άμπωτη ήλιου.

Τ’ όνομά σου: ροδόφυλλο σ’ ενός βρέφους το μάγουλο.
Τ’ όνομά σου: πεντάγραμμο στις κεραίες των γρύλλων.
Τ’ όνομά σου: ο Ηνίοχος στην άμαξα του ήλιου.
Τ’ όνομά σου: πορεία πέντε κύκνων που σέρνουν την πούλια μεσούρανα.

Τ’ όνομά σου: Ειρήνη στα κλωνάρια του δάσους.
Τ’ όνομά σου: Ειρήνη στους δρόμους των πόλεων.
Τ’ όνομά σου: Ειρήνη στις ρότες των πλοίων.
Τ’ όνομά σου: ένας άρτος βαλμένος στην άκρη της γης, που περίσσεψε.

Τ’ όνομά σου: αέτωμα περιστεριών στον ορίζοντα.
Τ’ όνομά σου: αλληλούια πάνω στο Έβερεστ.

Από τη συλλογή Ο χρόνος και το ποτάμι (1957) του Νικηφόρου Βρεττάκου

Γιάννης Ρίτσος, Ειρήνη

Τ’ όνειρο του παιδιού είναι η ειρήνη
Τ’ όνειρο της μάνας είναι η ειρήνη
Τα λόγια της αγάπης κάτω απ’ τα δέντρα
είναι η ειρήνη.Ο πατέρας που γυρνάει τ’ απόβραδο
μ’ ένα φαρδύ χαμόγελο στα μάτια
μ’ ένα ζεμπίλι στα χέρια του γεμάτο φρούτα
και οι σταγόνες του ιδρώτα στο μέτωπό του
είναι όπως οι σταγόνες του σταμνιού
που παγώνει το νερό στο παράθυρο,
είναι η ειρήνη.

Όταν οι ουλές απ’ τις λαβωματιές
κλείνουν στο πρόσωπο του κόσμου
και μες στους λάκκους που ‘ καψε η πυρκαγιά
δένει τα πρώτα της μπουμπούκια η ελπίδα
κι οι νεκροί μπορούν να γείρουν στον πλευρό τους
και να κοιμηθούν δίχως παράπονο
ξέροντας πως δεν πήγε το αίμα τους του κάκου,
είναι η ειρήνη.

Ειρήνη είναι η μυρουδιά του φαγητού το βράδυ,
τότε που το σταμάτημα του αυτοκινήτου στο δρόμο
δεν είναι φόβος,
τότε που το χτύπημα στην πόρτα
σημαίνει φίλος,
και το άνοιγμα του παραθύρου κάθε ώρα
σημαίνει ουρανός,
γιορτάζοντας τα μάτια μας
με τις μακρινές καμπάνες των χρωμάτων του,
είναι ειρήνη.

Ειρήνη είναι ένα ποτήρι ζεστό γάλα
κι ένα βιβλίο μπροστά στο παιδί που ξυπνάει,
τότε που τα στάχυα γέρνουν το ‘να στ’ άλλο λέγοντας:
το φως, το φως
και ξεχειλάει η στεφάνη του ορίζοντα φως,
είναι η ειρήνη.

Τότε που οι φυλακές επισκευάζονται να γίνουν βιβλιοθήκες,
τότε που ένα τραγούδι ανεβαίνει από κατώφλι σε κατώφλι τη νύχτα,
τότε που τ’ ανοιξιάτικο φεγγάρι βγαίνει απ’ το σύγνεφο
όπως βγαίνει απ’ το κουρείο της συνοικίας
φρεσκοξυρισμένος ο εργάτης το Σαββατόβραδο,
είναι η ειρήνη.

Τότε που η μέρα που πέρασε,
δεν είναι μια μέρα που χάθηκε,
μα είναι η ρίζα που ανεβάζει τα φύλλα της χαράς μέσα στο βράδυ
κι είναι μια κερδισμένη μέρα κι ένας δίκαιος ύπνος,
που νιώθεις πάλι ο ήλιος να δένει βιαστικά τα κορδόνια του
να κυνηγήσει τη λύπη απ’ τις γωνιές του χρόνου,
είναι η ειρήνη.

Ειρήνη είναι οι θημωνιές των αχτίνων στους κάμπους του καλοκαιριού
είναι τ’ αλφαβητάρι της καλοσύνης στα γόνατα της αυγής.
Όταν λες: αδελφές μου, – όταν λέμε: αύριο θα χτίσουμε.
όταν χτίζουμε και τραγουδάμε,
είναι η ειρήνη.

Η ειρήνη είναι τα σφιγμένα χέρια των ανθρώπων
είναι το ζεστό ψωμί στο τραπέζι του κόσμου
είναι το χαμόγελο της μάνας
Τίποτ’ άλλο δεν είναι η ειρήνη.
Και τ’ αλέτρια που χαράζουν βαθιές αυλακιές σ’ όλη τη γη,
ένα όνομα μονάχα γράφουν:
Ειρήνη.
Τίποτ’ άλλο. Ειρήνη.

Πάνω στις ράγες των στίχων μου
το τραίνο που προχωρεί στο μέλλον
φορτωμένο στάρι και τριαντάφυλλα,
είναι η ειρήνη.

Αδέρφια,
μες στην ειρήνη διάπλατα ανασαίνει όλος ο κόσμος
με όλα τα όνειρά μας
Δώστε τα χέρια αδέρφια μου,
αυτό ‘ναι η ειρήνη.

Βασίλης Ρώτας, Ειρήνη

Ειρήνη χάραζε και χαρά στην πλάση,

σε μεγάλους και παιδιά, σ’ουρανούς και δάση.

Αχ! ειρήνη,ειρήνη, έλα στα παιδάκια

έλα στα παιδάκια, να ξεχάσουν πολέμους, πίκρες και φαρμάκια.

4) Τραγούδι της γιορτής “Τα ραφτικά της γιαγιάς”

Πήρανε τις κουβαρίστρες και τις κάναν πολεμίστρες,
η γιαγιά κλωστή δε θα’βρει, ούτε άσπρη ούτε μαύρη.
Πήραν όλα τα βελόνια και τα κάνανε κανόνια,
Η γιαγιά μπροστά στην πόρτα ρίζωσε σαν τ’άγρια χόρτα!

Ντούμπι λάλουμ λίλι λίλι ΜΠΑΜ!
Ντούμπι λάλουμ λίλι λίλι ΜΠΑΜ- ΜΠΑΜ- ΜΠΑΜ!
Λίλι ΜΠΑΜ –ΜΠΑΜ λίλι λίλι ΜΠΑΜ!
ΜΠΑΜ λίλι ΜΠΑΜ- ΜΠΑΜ λίλι λίλι ΜΠΑΜ!

Πήρανε και τα κουμπάκια και τα κάναν στρατιωτάκια
η γιαγιά λοιπόν που λέτε στην αυλή σταυροκοπιέται.
Πήρανε τη δαχτυλήθρα και την κάναν κολυμπήθρα,
να βαφτίσουν το παιχνίδι που η γιαγιά το ξέρει ήδη!

Ντούμπι λάλουμ λίλι λίλι ΜΠΑΜ!
Ντούμπι λάλουμ λίλι λίλι ΜΠΑΜ- ΜΠΑΜ- ΜΠΑΜ!
Λίλι ΜΠΑΜ –ΜΠΑΜ λίλι λίλι ΜΠΑΜ!
ΜΠΑΜ λίλι ΜΠΑΜ- ΜΠΑΜ λίλι λίλι ΜΠΑΜ!

Η γιαγιά τα ραφτικά της τα επέταξε μακριά της
έγινε παντού ΕΙΡΗΝΗ και στα εγγόνια κρίνους δίνει

Ντούμπι λάλουμ λίλι λίλι ΜΠΑΜ!
Ντούμπι λάλουμ λίλι λίλι ΜΠΑΜ- ΜΠΑΜ- ΜΠΑΜ!
Λίλι ΜΠΑΜ –ΜΠΑΜ λίλι λίλι ΜΠΑΜ!
ΜΠΑΜ λίλι ΜΠΑΜ- ΜΠΑΜ λίλι λίλι ΜΠΑΜ!

Ακούγεται ως μουσική υπόκρουση στη διάρκεια της γιορτής και τα παιδιά το τραγουδούν στο τέλος.

Σκηνικά

“Σκηνικά” θα γίνουν τα ίδια τα παιδιά!

Εκτός από τα παιδιά των δυο πρώτων ομάδων, που κάνουν την εισαγωγή, τα παιδιά των ομάδων που μιλούν για την ειρήνη, κρατούν στα χέρια τους χάρτινες παραστάσεις ( ένα ουράνιο τόξο, έναν ήλιο, σύννεφα, περιστέρια, σπίτια, δέντρα, λουλούδια) τόσες όσα τα παιδιά της κάθε ομάδας  (Το μέγεθος των χάρτινων παραστάσεων εξαρτάται από το διαθέσιμο χώρο και τον αριθμό των παιδιών).

Και παρατάσσονται με τη σειρά, αφού πουν τα ποιήματά τους, ως εξής:

1) Στο πίσω μέρος της σκηνής ή του χώρου όπου πραγματοποιείται η γιορτή, κάθονται πάνω σε δυο τραπέζια, τα παιδιά που κρατούν το ουράνιο τόξο, τον ήλιο, τα σύννεφα και τα περιστέρια.

2)Σε σειρά από καρεκλάκια, μπροστά από τα τραπέζια, κάθονται τα παιδιά που κρατούν τα σπίτια και τα δέντρα.

3)Οκλαδόν, ακριβώς μπροστά από τα καρεκλάκια, κάθονται κάτω τα παιδιά που κρατούν τα λουλούδια.

4)Στο τέλος τα παιδιά που μίλησαν στην εισαγωγή και κρατούν σημαιάκια και λουλούδια πλαισιώνουν τη χαρούμενη εικόνα.